Muş’ta son yıllarda sayıları hızla artan tandır ekmeği fırınları vatandaşlar tarafından yoğun talep görüyor.
GELENEKSEL TANDIR EKMEĞİNE RAĞBET DEVAM EDİYOR
Muş’ta son yıllarda sayıları hızla artan tandır ekmeği fırınları vatandaşlar tarafından yoğun talep görüyor.
Eski dönemlerde her evde bulunana tandırlar son yıllarda gittikçe azaldı. Buna rağmen vatandaşlar tandır ekmeğinden vazgeçmiyor, özelikle son yıllarda sayıları gittikçe artan tandır evleri sayesinde vatandaşlar tandır ekmeğini, sofralarından eksik etmemeye devam ediyor. Muş’ta yaşayan vatandaşların dışında şehir dışında yaşayan Muşlularda tandır evlerinden ekmek sipariş ederek yaşadıkları şehirlerde kendi memleketlerinde pişirilen tandır ekmeği ile sofralarını süslüyorlar.
Eski dönemlerde her sofrada bulunan tandır ekmeği, gelişen teknolojiyle birlikte sofralarda ki yerini de gün gittikçe kaybetmeye başlamıştı. Fakat son zamanlarda açılan tandır evleri ve ev ekmeği fırınları sayesinde halk özlemini çektiği tandır ekmeğine ulaşma imkanı bularak sofralarına bırakıyorlar.
Halkın böyle bir isteği olduğunu gördükleri için tandır evi işine girdiklerini ifade eden işletmeciler; “Halkın rağbeti çok fazla olduğu için tandır ekmeği üretimine başladık. Malum eskisi gibi her evde tandır yakılmıyor artık. Halk bu ekmeğin tadını arasa da her yerde olmadığı için normal somun ekmek almak zorunda kalıyor. Şu an için 5 kişi burada çalışıyoruz ve çoğu zaman yetiştiremiyoruz. Halkımız ekmeği günlük olarak almasının yanında önceden de sipariş verip sonrasında gelip alabiliyor. Her yerde normal somun ekmek bulabilirsiniz ama ev ekmeği yapan tandır evleri veya fırınları bulamazsınız. Burada aldığımız unları harmanlayıp hamur yapıp ablalarımızın büyük emeğiyle ekmek yapıp halka ulaştırıyoruz. Gayet sağlıklı hiçbir katkı maddesi yok, bu sebeple de gayet sağlıklı ve halkımız çok fazla rağbet ediyor. Talepler artmaya başlayınca da il dışına ekmek göndermeye başladık. İl dışına ekmek gönderdikten sonra bu defa yurt dışından da ekmek istenmeye başladı. Almanya, Hollanda, İngiltere’ye kadar gönderiyoruz.” dediler.
Tandır evleri ayrıca ev hanımlarına da ekmek kapısı oluyor. Bu kapsamda tandır evinde çalışan kadınlar, hem ev kadınlığı hem de tandır evinde çalışarak aile bütçesine katkıda bulunduklarını söyleyerek “Her kadın günde 500 tane ekmek çıkarıyor. Bizim için çok güzel bir meslek oldu. Hepimiz ev hanımlarıyız. Bu meslek bizler için güzel bir başlangıç oldu. Çocuklarımız var onları okutuyoruz, burada çalışarak evimizi geçindiriyoruz. Burada güzel doğal ekmekler yapıyoruz” dediler.
TANDIR EVLERİNİN VAZGEÇİLMEZİ KADINLAR
Tandır evlerinin açılması ile çoğu çocuk yaşta öğrendikleri tandır ekmeği yapma becerileri ile aile ekonomilerine katkı sunuyorlar. Bunun yanında Son zamanlarda termometrelerin 40 dereceyi gösterdiği Muş’ta tandır ekmeği fırınlarında çalışan kadınlar, kavurucu sıcaklarla da mücadele ediyorlar.
Aşırı sıcak hava ve tandır sıcağına maruz kalmamak için hamurları akşamdan mayalayan kadınlar, sabahın erken saatlerinde tandırlarını yakarak ekmek yapmaya başlıyorlar. Günde ortalama 500 ile 600 arasında ekmek üreten kadınlar, her gün litrelerce su tüketerek sıcak hava ve tandır sıcağında serinlemeye çalışıyorlar.
Tandırda hava sıcaklığının 50 derecenin üzerinde olduğunu belirten kadınlar; “Sıcaktan dolayı baya zorluk çekiyoruz. Sıcak nedeniyle baş ağrısı ve bir takım rahatsızlıklar yaşıyoruz. Tandır başında 2-3 litre su tüketip, karpuz yiyoruz, çay içiyoruz. Dışarıyla içeri arasındaki sıcaklık farkı 3-4 kat fazla oluyor.” dediler.
Günde 2-3 defa el ve ayaklarını sıcağa karşı yıkadıklarını ifade eden kadınlar; “Buzlu su içiyoruz. 5 litre su tüketiyoruz. Bunun yanında çay, ayran içiyoruz ve karpuz yiyoruz. Dışarıda da hava çok sıcak ama tandırın kendi iç sıcaklığı çok yüksek.” diye konuştular.
Her zaman tandır ekmeği tercih ettiklerini söyleyen müşteriler; ''Normal tandır ekmeği diğer ekmeğe oranla daha uzun ömürlü daha lezzetli olduğu için tandır ekmeğini tercih ediyoruz. Normal ekmek aldığımız zaman aynı günde tüketmek zorundayız hemen bayatlıyor ama tandır ekmeğini günlerce bekletince bile ilk günkü gibi tüketebiliyoruz'' şeklinde konuştular.
