Muş'un Malazgirt ilçesinde Kültür ve Turizm Bakanlığının desteklediği proje kapsamında yürütülen kazı çalışmalarıyla büyük zaferin kazanıldığı yerin bütün bilimsel detaylarıyla aydınlatılması hedefleniyor
MALAZGİRT SAVAŞI ALANININ TESPİTİ İÇİN KAZI ÇALIŞMALARI DEVAM EDİYOR
Muş'un Malazgirt ilçesinde Kültür ve Turizm Bakanlığının desteklediği proje kapsamında yürütülen kazı çalışmalarıyla büyük zaferin kazanıldığı yerin bütün bilimsel detaylarıyla aydınlatılması hedefleniyor
Sultan Alparslan'ın Türklere Anadolu'nun kapılarını açtığı Muş'un Malazgirt ilçesinde, 10 üniversiteden bir araya gelen 35 akademisyen, 26 Ağustos 1071'de şanlı zaferin kazanıldığı alanın tespiti için bölgedeki çalışmalarını sürdürüyor.
Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğünün izniyle Ahlat Müze Müdürlüğü başkanlığında, Muş Alparslan ve Muğla Sıtkı Koçman üniversitelerinin iş birliğiyle geçen yıl başlatılan "Malazgirt Savaş Alanının Tespiti, Tarihi ve Arkeolojik Yüzey Araştırma Projesi" bu sene de devam ediyor.
Muş Valiliği ve Malazgirt Kaymakamlığının desteklediği proje kapsamında Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Tarih Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Adnan Çevik'in bilimsel danışmanlığında bir araya gelen 10 üniversiteden 35 akademisyen, Süphan Dağı eteğindeki Örenşar köyü mevkisindeki 1800 rakımlı tepede kazı çalışması yürütüyor.
Geçen yıl yapılan sondaj kazıları sırasında 5 mezarın tespit edildiği alanda çalışan kazı ekibi, savaşın izlerine ulaşmayı ve büyük zaferin kazanıldığı yeri bütün bilimsel detaylarıyla aydınlatmayı hedefliyor.
"Malazgirt'in tarihi kimliği bizim için öncelik teşkil ediyor"
Prof. Dr. Adnan Çevik, Anadolu'nun Türkiye oluşu sürecinin başlatıcısı tarihi hadisenin noktasal olarak nerede yaşandığını belirlemek istediklerini vurguladı.
Malazgirt'in tarihi kimliğini açığa çıkarmak, savaş izleri ve objelerini yakalamak, savaşın "turan" taktiğini, çatışmaların tam olarak nerede cereyan ettiğini belirlemeyi amaçladıklarını anlatan Çevik, şöyle konuştu: "Selçuklu ordusu, Bizans imparatorunu esir alacak kadar büyük bir zafer kazanmışsa da şehitlerimizin olduğunu biliyoruz. O şehitlerin nerelere defnedildiğini tespit etmeye çalışmak, onların hatırasını canlı kılarak gelecek nesillere aktarmak istiyoruz. Bu önemli tarihsel hadiseyi gerçek zaman ve gerçek mekanda görünür kılmak temel amacımız. Malazgirt'in tarihi kimliği bizim için öncelik teşkil ediyor. Malazgirt, 2 kilometre uzunluğunda çift surlu, 10 metre yüksekliğinde 50'ye yakın burcu olan muazzam bir ordugah şehir. Binlerce yıllık geçmiş var."
Ovada, savaşın cereyan ettiği alanda jeoradar ve elektromanyetik taramalar yaptıklarını belirten Çevik, dijital arkeolojinin tüm imkanlarını kullandıklarını vurguladı.
Şanlı zaferin 950. yıl dönümü olduğu için çalışmaların ayrı bir önem arz ettiğini dile getiren Çevik, geçen yıla göre daha yoğun bir çalışma öngördüklerini aktardı.
"MALAZGİRT SAVAŞI'NIN SOMUT KANITLARI BULUNABİLİR ÜMİDİYLE ÇALIŞIYORUZ"
Marmara Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Eski Çağ Tarihi Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Kemalettin Köroğlu da projenin farklı disiplinlerden birçok uzman tarafından yürütüldüğünü vurguladı.
Selçuklu ordusunun geliş rotası konusunda kaynakların verdiği bilgiler ışığında çalıştıklarını belirten Köroğlu, şunları kaydetti: "Bu ovada bulunan ok uçları küçümsenmeyecek miktarda. Bizi savaşın yapıldığı yüzyıla götürüyor. Savaşta ölen insanlara ait olabilecek mezarları aramaya başladık. Bu mezarların bir kısmı yüzeyden görülebiliyordu. Görülebilen taş yığınlarını belgeledik. Dörtgen bir mezar odasının olduğunu fark ettik. Bu mezarların ikisinde kemik ve çanak çömlekler bulduk. Bu bizi heyecanlandıran bir bilgiydi."
Çıkarılacak kemiklerin inceleneceğini aktaran Köroğlu, "Amacımız kaynaklarda var olan bilgilerin arazide görünür halde somut kanıtlarını bulabilmek ve akademik çıktılarını bilim dünyasına tanıtmak. Tarihi önemi ve güzellikleriyle Malazgirt bir turizm merkezi olabilir." sözlerine yer verdi.
“BU YERLERİN ÖNCELİKLİ OLMASININ BİRKAÇ SEBEBİ VAR”
Bir ve ikinci etabını tamamladıkları projenin 2021 yılı birinci etabına da başladıklarını dile getiren Ege Üniversitesi Arkeoloji Bölümü Uzman Arkeolog Oğuzhan Karaçetin ise “Tarihi yüzey araştırması proje çalışmaları Ziyaret Tepe mevkiinde arkeolojik kazılar devam ediliyor. Geçen yıl projeye ilk başladığımızda 3 etap şeklinde çalışmalar gerçekleşmişti ve bu çalışmalar 13 üniversiteden 40 akademisyenin yer aldığı büyük bir proje ve bu projeler kapsamında bazı öncelikli yerler test edilmişti. Bu yerlerin öncelikli olmasının birkaç sebebi var. Bunlardan birisi çok hakim bir tepe ve ovanın tamamını görebiliyor olmasıdır. Yüksek bir yerde bugün bile hala bir inancın devamı ile karşı karşıyayız. Bu da tabi insanların buraya gelip türlü inançlara inandıkları yerlerde ziyaretler gerçekleştirmeleridir. Geçmişte de buranın bir mezarlık alanı olduğunu biliyoruz. Bunun yüzey araştırmaları kapsamında basit toprak mezarlar olduğunu düşündüğümüz, ancak kazılar sonucunda ortaya koyabileceğiniz çok sayıda mezar alanı tespit etmiştik. Bununla ilgili bakanlık izin verdikten sonra geçen yıl üç etapta burada arkeolojik kazılara başladık. Kısıtlı süre içinde beş kadar mezarı ortaya çıkarabildik. Bu çalışmalara arkeologlar, antropologlar, tarihçiler ve sanat tarihçileri katıldı. Bu sayede mezarların ilk aşamada kronolojilerini öğrenmemiz gerektiği örnekler alarak karbon 14 testleri yaptırdık ve mezarlar 1400 tarihlerde ve 1450 sonuna tarihlendirildi. Tabii bunlar en üstteki mezarlarda hatta daha eski mezarlarla karşı karşıya kalabiliriz. Mezar şeklinde bir ölü gömme geleneği ile birçok mezar tespit ettik. Bu da yeni mezarlar ortaya çıkarabilmek hem de geçen yıl mimari olarak tespit ettiğimiz bazı planlarını görme fırsatı bulmamıza olanak sağlayacak. Burada kurgan tipi ölü gömme geleneği ile mezarlarını aramak için kazı çalışmaları yapıyoruz. Nihayetinde hedeflediğimiz Ziyaret Tepe’nin geçmişteki rolünü ortaya koyabilmek ve Malazgirt Savaşı ile olabilecek ilişkisini ortaya koyabilmek. Bu proje kapsamında sadece Malazgirt Savaşı ile Malazgirt tarihini ve şehit olmuş Türk askerlerinin yerini tespit etmek. Projemiz Malazgirt tarihini bir bütün olarak ele alıyor ve yüzey araştırmalarında ele geçen verileri kronolojik olarak değerlendiriyoruz. Bu sayede Malazgirt tarihini ortaya koymaya çalışıyoruz. Bu sezon yapacağımız çalışmalarla projemiz bazı soruları cevaplamış olacak. Bu sayede dünyaya tanıtmak için sempozyumlar, kitaplar ve belgeseller üretmiş olacağız. Çünkü projenin çıktılarından birisi de eş zamanlı olarak çekilen belgesel olacak. İlçede yapılacak sempozyumlar, çekilen görüntüler ile Malazgirt’i tanıtmayı istiyoruz. Kazılarda elde edilecek veriler, aklımızdaki soruların bazılarını cevaplayacak” dedi. AA
