HASPET KALESİ DOĞASEVERLERİN UĞRAK YERİ OLDU
Muş’un Güneyindeki Kızıl Ziyaret Dağı yamacında bulunan ve kentin en eski tarihi alanları arasında yer alan Haspet Kalesi doğaseverlerin uğrak yeri haline geldi.
Muş’ta birçok medeniyete ev sahipliği yapan ilin en eski tarihi yapılarından olan Soğucak Köyü sınırları içerinde bulunan Haspet Kalesi yeni yoluna kavuşmasının ardından doğaseverlerin uğrak yeri oldu. Özelikle hafta sonu ziyaretçilerini ağırlayan tarihi kale bulunduğu konum bakımından Muş Ovasını seyretme imkanı da sunuyor.
Kesin inşa tarihi bilinmeyen ve birçok savaşta önemli rol oynayan merkeze 5,5 kilometre uzaklıktaki Kızılziyaret Dağı yamacında bulunan ve kentin en eski tarihi alanları arasında yer alan Haspet Kalesi, Soğucak ve Donatım köyü arasındaki hakim tepede yer alıyor. Kaleye, daha önce ulaşım patika yollarla güçlükle sağlanıyordu. Muş Valiliği ve İl Özel İdaresi tarafından kaleye 2,7 kilometrelik yol açılmasının ardından ziyaretçi sayısı artan kale vatandaşların ve doğaseverlerin uğrak yeri haline geldi. Restorasyon ve çevresinde de rekreasyon alanlarının yapılarak turizme kazandırılması beklenen kale tarih severleri de ağırlıyor.
Hasbet Kalesi:
Muş’un güneyindeki Kızıl Ziyaret Dağının doğu uzantısında bir yamaçtadır. Surları ve iki kulesi kısmen ayaktadır. Diğer kısımları tabii afetlerde yıkılmıştır. Kesin tarihi bilinmemekle birlikte, yapıda kullanılan malzeme ve sanat yapısı itibari ile Horasan harcı ile imar edilmiş ovaya hâkim karakol konumunda kendini göstermektedir. Eteklerinde bulunan Soğucak köyünde büyük ölçüde tahrip olan 2 adet gözetleme kulesi de mevcuttur.
Bir rivayete göre Büyük İskender Mısır’ı fethe giderken kendine bağlı Komutan Beatlis’e (Bitlis) geri döndüğünde geri alamayacağı kudrette bir kale yapmasını istemiş. Emri alan Komutan Beatlis, Büyük İskender’in Mısır’dan dönüşüne kadar Bitlis Kalesi’ni yapmış ve Büyük İskender’i emri doğrultusunda Muş Ovasına püskürtmüştür. Büyük İskender defalarca Bitlis’e saldırmış fakat her seferinde Muş Ovasına geri dönmek zorunda kalmıştır. Yine mağlubiyetle sonuçlanan bir saldırı sonucu Büyük İskender Muş Ovasında gece konaklarken, orduyu tedirgin eden bir atlı grubun varlığını görür ve bu savaşçılara hayran kalır. Savaşçıların ikamet ettiği Haspet Kalesine elçi göndererek görüşme talep eder. Kaledekiler bu talebi kabul ederek Büyük İskender’in yanına giderler.
Rivayete göre Büyük İskender hayran olduğu bu kişilere atfen “Siz kimsiniz ki, dünyayı fethe çıkmış bir komutanın ordusunu rahatsız ediyorsunuz” demiş.
“Bizler Gur Beyleriyiz, sizler bizim topraklarımıza girmekle bizi rahatsız ettiniz” cevabını alır.
Bu arada Komutan Beatlis, Büyük İskender’e haber göndererek kaleyi teslim edeceğini bildirir. Büyük İskender’in huzuruna çıkan Beatlis, hükümdarın “Bu kaleyi neden baştan teslim etmedin ve ordumdan birçok askerin kırılmasına neden oldun?” sorusuna “Hükümdarım siz bana buraya öyle bir kale yap ki dünyanın en güçlü hükümdarı ordusuyla gelse bile burayı alamasın diye emir ettiniz. Ben de buraya güçlü ve sağlam bir kale yaptım. Siz de dünyanın en güçlü hükümdarı ve ordunuz da dünyanın en güçlü ordusu olduğu halde burayı ele geçiremediniz. Şimdi görevimi yerine getirdiğime inanarak kalenin anahtarlarını size teslim ediyorum” der.
Büyük İskender bunun üzerine komutanının bu cevabından çok memnun kalır ve onu affeder. Bir süre sonra da ordusuna Muş Ovasından çekilme emrini verir. (Kaynak Muş Valiliği)
