Muş’ta engebeli tarlalarda başlayan ot biçme hasadı ile tırpancılık yaparak geçimini sağlayan vatandaşlar, aynı zamanda unutulmaya yüz tutan mesleği de yaşatıyorlar.
UNUTULMAYA YÜZ TUTAN MESLEĞİ YAŞATIYORLAR
Muş’ta engebeli tarlalarda başlayan ot biçme hasadı ile tırpancılık yaparak geçimini sağlayan vatandaşlar, aynı zamanda unutulmaya yüz tutan mesleği de yaşatıyorlar.
Muş’ta özellikle kırsal kesimlerde başlayan ot biçme sezonuyla birlikte köylüler kış hazırlıklarına başladı. Kavurucu sıcaklar altında gün boyunca ot biçen vatandaşlar, şimdiden hayvanlar için kışlık yiyeceklerini hazırlıyorlar. Genellikle dağlık alanlarda bulunan binlerce dönüm tarım arazilerindeki bazı noktalara traktör ve diğer tarım araçları giremeyince çiftçilerin yardımına tırpancılar koşuyor.
Onlarca tırpancılar, hem tırpancılık yaparak geçimini sağlıyorlar hem de unutulmaya yüz tutan mesleği yaşatıyorlar. Sıcak havaya rağmen günde yaklaşık 7-8 saat çalışan vatandaşlar, geçmişten günümüze gelen ve en zor tarım mesleği olarak bilinen tırpancılıkla eğimli arazilerde ot biçiyor. Tırpancılar, bir günlük çalışmalarının karşılığında ise bin TL dolayında yevmiye kazanarak, evlerine ekmek götürüyorlar.
Karabey Köyü´nde yaşayan vatandaşlar, hayvanların kışlık ot ihtiyacını kendi arazilerindeki ve dağlarda kayalıklar arasında biten otlarla karşılamak için sabahın erken saatlerinde tarlalarını başına geçiyorlar. Köylüler imece usulü ile sabah 4 ve akşama doğru 3,5-4 saat olmak üzere toplamda 7-8 saat tırpan çektiklerini belirttiler.
Ot biçme dönemiyle ilgili çalışmalarını anlatan köylülerden Hayatullah Güngör; “Arazilerinin bakımına ilkbaharda başlıyoruz. Önce taşları ayıklıyoruz, daha sonra suluyoruz. Biçme dönemine gelene kadar yani haziran ayına kadar sulamaya devam ediyoruz. Haziran ayı ortası ve Temmuz ayı başında biçmeye başladığımız otu kışın hayvanların yiyeceklerini sağlamak amacı ile saklıyoruz. Bu iş hem insan gücü hem de para gerektiriyor. Ot biçtiğimiz arazimizin büyüklüğü 20 dönüm. Bir haftadır ot biçiyoruz. Bir hafta daha biçmeye devam edeceğiz” ifadelerini kullandı.
“Teknolojiye rağmen mesleğimiz sürdürmeye kararlıyız”
Hem bu geleneği sürdürüp hem de ekmek parası kazandıklarını ifade eden Güngör, teknolojiye rağmen mesleklerini sürdürmeye kararlı olduklarını belirten Güngör; “Ot, buğday ve arpa biçerek gelir elde ediyoruz. Bu iş en fazla üç ay sürüyor. Bu üç aydan sonra bazı kişiler burada kalıp hayvancılık yapıyor, bazı kişiler ise İstanbul, Ankara ve İzmir gibi büyük illere giderek çalışıyor. Bu şekilde ekmeğimizi kazanıyoruz”
“Baba mesleğimiz”
Güngör, tırpanın güzel ve baba mesleği olduğunu belirterek; “Düz alanlarda bulunan tarlalarını traktörlerle, yamaçlarda kalan bölümleri ise, köylüler tarafından imece usulü ile biçiyoruz. Artık ot hasat zamanı başlamıştır. Önce ot biçiyoruz sonra arpa, buğday biçiyoruz. Ot biçiminde biz düzlükleri traktörler biçiyoruz. Rampaları traktörlerin girmedikleri yerleri de tırpanla biçiyoruz. Tırpanda güzel bir meslektir. Bizim baba mesleğidir. Sabahları erken saatte kalkıp saat 9 ila 10´a kadar tırpanla otlarımız biçiyoruz. Ondan sonra evde 3-4 saat istirahat yaptıktan sonra ikindi zamanında tekrar tarlalarımızın başına gidip otlarımızı biçiyoruz. Bazen herkes kendi yamaçlarını biçer, bazen iki üç arkadaş birleşip beraber imece usulüyle biçebiliyorlar. Dayanışma güzel, beraber biçiyoruz yani. Güneştir, hava çok sıcaktır” dedi.
