UZMANINDAN OKULA UYUM SÜRECİNİ KOLAYLAŞTIRACAK ÖNERİLER
İlk kez okula başlayan çocukların, okula uyum süreçleri hakkında velilere uyarılarda bulunan Psikolojik Danışman Hilal Alak, çocuklara zorlayıcı ve baskıcı tavırlar yerine olumlu davranmak gerektiğini söyledi.
Muş Bahçeşehir Koleji Psikolojik Danışmanı Hilal Alak, okula uyum süreci konusunda ailelere önerilerde bulundu.
2024-2025 eğitim öğretim süreci öncesi okullarda uyum eğitimi başladı. Uyum sürecinde dikkat edilmesi gereken noktalara ilişkin açıklamalarda bulunan Muş Bahçeşehir Koleji Psikolojik Danışmanı Hilal Alak, bu süreçte en büyük görevin anne ve babalara düştüğünü belirtti. Okula yeni başlayan çocuklar gibi velilerin de aynı duyguları yaşayacağını ifade eden Hilal Alak, “Kaygının ve korkunun çocukların okul anılarına baskın gelmemesi ve uyum sürecinin hem ebeveynlerin hem de çocukların heyecan verici ilk anılarını oluşturabilmeleri için dikkat edilmesi gereken hususlar çok önemlidir” dedi.
“Endişeli veya kaygılı bir tutum sergilemekten kaçının”
Okulun ilk günlerinde çocukların daha kolay adapte olabilmeleri için ebeveynlere tavsiyelerde bulunan Alak, “Çocukları öncelikle okula gitme fikrine alıştırmak için onlarla kendi okul anılarınızı paylaşabilirsiniz. Ne kadar eğlendiğinizi, nasıl arkadaşlar edindiğinizi, öğretmeninizle olan ilişkinizi vs. Sizlerin anıları çocuklar için etkili bir öğüt niteliği taşıyarak okuldan beklentilerini şekillendirecektir. Okula başlamanın tatlı heyecanını çocuklara yansıtabildiğiniz gibi kaygılarınızı da onlara aktarabileceğinizi unutmayın. Sizin telaşlı ve panik halleriniz, çocuklarınızın da kaygılanmasına neden olabilir. İlk günler çevrenizde veya öğretmenlere çocuğunuzu tanımlamak için yaptığınız “Benim çocuğum hassas acaba alışabilecek mi hemen?”, “Çocuğum hemen kaynaşamaz, utangaç bir yapısı var”, “Bizimki çok hareketli ve ders çalışmayı sevmez” gibi cümlelerle sorunu tanımlamaya çalışırken aslında çocuğunuzu etiketliyorsunuz. Sürece dâhil fikri olmayan çocuk ebeveyninin tanımlamalarını içselleştirerek kendisinden beklenenin bunlar olduğuna ikna olacaktır. Endişeli veya kaygılı bir tutum sergilemekten kaçının. Sakin ve güven verici bir yaklaşım benimseyin. Sizin okula uyum sürecinde duygularınız nasıl ise çocuğun da o yönde duygularının meyledeceğini unutmayın” dedi.
“Olumlu bir tutum benimseyin”
“Okulun eğlenceli ve öğrenmenin zevkli olduğunu anlatın” diyen Alak şunları kaydetti, “Çocuğunuzun merakını teşvik edin. Okul, öğretmenler veya diğer çocuklar hakkında olumsuz konuşmalar yapmak, çocuğun okula karşı olumsuz bir tutum geliştirmesine yol açabilir. Her şeye rağmen çocuğun endişe veya korku duyması mümkündür. Çocuğunuzun korku veya endişelerini küçümsemek ya da yok saymak yerine, onları dinleyin ve anlamaya çalışın. "Bunda korkacak bir şey yok.", ‘’Sen artık büyüdün tek başına okulda durabilirsin.’’, ‘’Bak arkadaşın hiç ağlamıyor, sen boşuna ağlıyorsun.’’ gibi ifadeler, çocuğunuzun duygularını ifade etmesini zorlaştırabilir. Korkuları bastırmak yerine ifade etmesine izin verin, kaynağını öğrenin ve beraber çözmeye çalışın. Gerekirse okul psikolojik danışmanından destek alın. Uyum sürecinin 4-5 hafta sürebileceğini unutmayın ve sabırlı olun. Çocuğunuzun hızlı bir şekilde uyum sağlaması için baskı yapmak, stres seviyesini artırabilir. Çocuğun duygusal ihtiyaçlarını dikkate alarak hareket edin.
Çocukları duygusal olarak okula hazırlarken evin içinde de okul saatlerine uygun olan yeni rutinleri eklemek gerekecek. Bunların başında uyku ve yemek saatleri geliyor. Okul başlamadan önce uyku, yemek ve oyun saatlerini okul zamanına uygun hale getirmeye çalışın. Böylece okula başladığında çocuğunuzun düzenini korumasına yardımcı olur. Bunlarla beraber çocuğunuzla birlikte okulu ziyaret edin. Sınıfını, oyun alanlarını ve tuvaletleri gösterin. Bu, çocuğunuzun okul ortamına aşina olmasına yardımcı olacaktır.
İlk günler zor olacaktır. Aceleci olmayın, süreçte küçük adımlarla ilerleyin. Başlangıçta okula yarım gün ya da birkaç saatlik kısa ziyaretler yaparak alışmasını sağlayın. Çocuğunuzun yanına sevdiği bir oyuncak veya güven nesnesi almasına izin verin. Bu, kendini güvende hissetmesine yardımcı olabilir. Okulda uzun süre kalmanın normal olduğunu ve sizi her zaman görebileceğini anlatın. Çocuğunuzu erken alacağınıza dair sözler vermek, okula olan güvenini sarsabilir. Çocuğunuzun okulda belirli bir süre kalması gerektiğini anlamasını sağlayın. Okul çıkışında onunla buluşacağınızı vurgulayın. Çocuğunuzla vedalaşırken uzun vedalardan kaçının. Bu, çocuğun ayrılığı daha da zorlaştırmasına neden olabilir. Kısa ve net bir şekilde vedalaşın.
“Öğretmenlerle iletişimde kalın ve işbirliğine açık olun”
Öğretmenle işbirliği içinde olmak, çocuğunuzun ihtiyaçlarına uygun destek sağlamanıza yardımcı olur. Okul ve sınıf kurallarına müdahale etmekten kaçının. Kuralların öğrenci ve öğretmen ilişkisi içinde sınıfta oluşması süreci kolaylaştıracaktır. Çocuğun her adımını kontrol etmek veya onun adına her şeyi yapmak, çocuğun bağımsızlık gelişimini engelleyebilir. Çocuğunuzun kendi başına problem çözme becerilerini geliştirmesine izin verin. Okul kurallarına uymasını teşvik edin ve bu konuda öğretmenlerle işbirliği yapın. Kurallara uyması gerektiğini çocuğunuza açıkça anlatın. Çocuğunuzun öğretmenini sürekli sorgulamak veya eleştirmek, çocuğunuzun öğretmene olan güvenini sarsabilir. Bu tür durumlarda öğretmenle yapıcı bir diyalog kurmak daha etkili olacaktır.
Bu süreçte en önemli şey, çocuğunuzun kendi hızında ilerlemesine izin vermek ve onun ihtiyaçlarını ön planda tutmaktır. Sabırlı, anlayışlı ve destekleyici bir tutum, uyum sürecini hem sizin hem de çocuğunuz için daha kolay hale getirecektir.
