Korona virüs sürecinden örnekler vererek açıklamalarda bulunan Muş Alparslan Üniversitesi, (MŞÜ) Afet Yönetim, Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Dr. Öğretim Üyesi İskender Dölek, virüsün hızla evrim geçirerek değişmesinin beklendiğini söyledi.
Geçmiş senaryolardan örnekler veren Dr. Öğretim Üyesi Dölek, şunları söyledi: ?Çoğu zaman hayret ettiğimiz bir durum karşısında kullandığımız bu cümleye bugünleri ve sonrasını anlatmak için herhalde sıkça başvuracağız.
Bizler yüzümüzü batıya dönsek de, Tanzimat´tan beri batılılaşma çabasında olsak da Ortadoğu toplumlarına özgü klasik özelliklere sahip bir toplumuz. Batılı toplumların, özellikle bilimsel anlamda bilime yükledikleri misyon geleceğe yönelik öngörülerde bulunmaya çalışmaktır. Bilim de her ne kadar kesinlik olmasa da, bilim uzlaşma arar. Bu nedenle birçok senaryo üretilir. Bunlar tartışılır. Çoğunluğun üzerinde uzlaştığı fikirler uygulamaya geçirilmeye çalışılır.
Bizler ise genelde vizyon belirlemeyi komplo teorileri üzerinden yapar, bunları belirli bir zemine oturtmadan ortaya bırakırız. Batılı ise Jul Verne aya seyahat kitabını yazdırır. Bilim adamlarına ise olabilir mi? Gidilebilir mi? Yönünde çalışmalar yaptırır.
Buraya nerden geldik diyebilirsiniz. Anacak ömrümüz boyunca nadir yaşayacağımız bir süreçten geçmekteyiz. Çoğumuzun öngörmediği bir durum yaşıyoruz. Komplo teorisyenleri bu duruma ait önceden belirledikleri çok sayıda kendilerine göre kanıtı ortaya koymakta. Anlatmaya çalışmaktalar. Ama bilimsel anlamda olabilir mi, olamaz mı bu pek tartışılmıyor. Akademik çevreler bunları genelde bilimsel bulmuyorlar. Jul Vern´in ?Aya Seyahat Kitabı?da o gün için çok bilimsel değildi. Büyük bir tüfekle insanları bir mermi içerisinde Aya gönderiyordu. Bugün tüfeğin yerini roketler almış durumda? Bazen saçmalıklar ilham verici olabiliyor.
Küresel ısınma ile ilgi birkaç yılda bir IPCC birçok senaryonun yer aldığı analizlerin içerisinde bulunduğu kitaplar yayınlar. Küresel anlamda meydana gelecek iklimsel değişmelerin toplumsal yaşantımızı nasıl etkileyeceği şeklinde de durum analizleri yapar. Bu senaryoları iyi ve kötü senaryolar olarak kategorize eder.
Örneğin; IPCC´nin yayınladığı bir A1 senaryosu 2050´lerde 8,7 milyar dünya nüfusu öngörmekte ve 2100 yılında Dünya nüfusunun 7 milyara düşeceği hızlı bir ekonomik büyüme öngörmektedir.
A2 senaryosunda ise daha karmaşık bir dünya, 15 milyar nüfus öngörür. Ekonomik gelişmişlik farklarının çok belirgin olduğu bir dünyadır bu.
B1 tipi senaryoda ise nüfus öngörüleri A1 senaryosu ile aynı. Ancak ekonomik ve maddi kaynakların azaldığı temiz ve tasarruflu teknolojilerin kullanıldığı hizmet ve bilgi ekonomisinin yaygınlaşacağı bir dünya.
B2 senaryosunda ise yerel çözümlerin öne çıktığı 2100 de 10 milyar nüfusun olduğu bir dünya. Nüfus artışının daha az olduğu ama A1 ve B1 senaryolarına göre daha yavaş bir gelişme öngörülmektedir.
İnanmayacaksınız belki ama bir proje kapsamında Muş ilinin 2100 yılına kadar olan yağış trendini dört farklı senaryoda çalıştık. Bilim doğal olarak üniversiteler biraz bu tür şeyler çalışır.
Yukardakine benzer daha çok senaryo var ama burada sadece birkaç tanesini belirttik. Yapılan şey basit. Geleceği bilemiyorsan o zaman geleceği yazacaksın.
Bugün halen evde kalıp kalmamayı tartışırken. Bunun aslında Covid -19 virüsünün mutasyon geçirdikçe değiştiğini, artan değişim sonucunda virüsün insan zarar veren özelliğini kaybetmesini beklemekten başka bir şey olmadığını anlatmaya çalışıyoruz. Başka bir ifade ile virüsün hızla evrim geçirerek değişmesini bekliyoruz.
Demek ki evrim diye bir şey varmış. İşe de yararmış. Bununla ilgili daha detaylı sonrasında yazarım diye düşünüyorum.
Bu arada aşağıda verilen linke tıklayarak afetler ve covid le ilgili bir ankete destek katkı sunabilirsiniz.
https://forms.gle/uzAUhz33SgNZ1jhV6