BEYİN GÖÇÜ
Bedrettin KELEŞTİMUR
Beyin göçü, “nitelikli, iyi eğitim görmüş, düşünen ve üreten işgücünün yetiştiği az gelişmiş/ gelişmekte olan ülkelerden, gelişmiş ülkelere giderek geri dönmemeleri…” olarak tanımlanıyor.
TDK sözlüğünde, Beyin Göçü şöyle tanımlanır; “ileri düzeyde donanıma sahip olan kişiler (bilgi, sertifika, diploma, belge vb.)ve bilim insanları ile uzmanların bir başka ülkede yerleşip çalışmak amacı ile kendi ülkelerinden ayrılması…”
TUİK’in raporu yayınlandı. Bu raporda, en yüksek beyin göçü oranına sahip iş alanları yer alıyor…
Bu alanlar şöyle, “Bilişim ve İletişim Teknolojileri, Mühendislik, İmalat ve İnşaat, Doğa Bilimleri, Matematik ve İstatistik…” olarak belirlenmiş…
Türk Öğrencilerin en fazla beyin göçü gerçekleştirdiği ülkeler, “ABD, Almanya, Birleşik Krallık, Hollanda ve Kanada…”
En yüksek beyin göçüne sahip lisans programları şöyle, Moleküler Biyoloji ve Genetik (yüzde 17,9), İşletme Mühendisliği (yüzde 10,2), Elektronik Mühendisliği (yüzde 9.8),
Matematik Mühendisliği (yüzde 8,9), Bilgisayar Mühendisliği (yüzde 8,4)
Türk Üniversitelerinden mezun olan öğrencilerin en fazla tercih ettiği, ‘hedef varış yeri…’ olarak, ABD, Almanya, Birleşik Krallık, Hollanda, Kanada öne çıkıyor…
Türkiye İstatistik Enstitüsü (TUİK), 2023 yılı içerisinde, ‘yükseköğretim mezunlarının yüzde 2’leri ülkemizden bir başka ülkeye göç etmişler’ Göç Araştırmaları Vakfından da, aynı bilgileri alıyoruz.
İçerisinde yaşadığımız yer küresinde, kendi ülkesi dışında eğitim yapan, ‘öğrenci sayısı 6 milyon…’
Bu öğrencilerin, ‘250 milyar doları aşkın bütçesi var’ Ortalama öğrenci başı eğitim gideri 40 bin dolar…
Prof. Dr. Barış Erdoğan, “bir de ‘sanal beyin göçü’ var. Bu ne anlama geliyor? Günümüzde internet aracılığıyla birçok gencimiz, Türkiye’den hareket etmeden, yurt dışındaki firmalar için çalışıyor. Yani bedensel olarak Türkiye’deler ama beyinleri yurt dışı için çalışıyor”
Türkiye’de beyin göçünün nedenleri; “eğitimli insanların üzerindeki işsizlik baskısı, AR-GE’ye ayrılan yetersiz kaynaklar, hayat standardının düşük olması, iktisadi istikrarsızlık…” vesaire sebepler.
Yakın çevremizden de şunu iyi biliyoruz; Gerek lisans, gerekse yüksek lisans düzeyinde beyin göçü yaşandığı gibi, özellikle de ülkemizden; ‘mühendisler, bilim adamları ve doktorlar gibi yüksek kalifiye kişilerin kendi ülkelerini terk ederek gelişmiş ülkelerde çalışmayı tercih etmeleri…’
Geçtiğimiz yüzyıl içerisinde, Dünya Savaşından önce çok sayıda bilim insanının Hitlerden kaçıp ABD’ye yerleştikleri biliniyor. Albert Einstein de Almanya’dan ABD’ye göç eden bilim insanlarından biridir. Bütün bu göçler, ABD’nin gelişmesinde önemli rolleri vardır.
En çok ileri teknoloji üreten ülkeler hangileri, “ABD, Çin, Japonya, Güney Kore, Almanya, Singapur, Birleşik Krallık, İsveç, İsrail, Finlandiya…” Bu ülkeler, devasa alt yapılarıyla da ön plana çıkıyorlar.
Bu ülkeleri bizler, devasa inovasyon merkezleri ve güçlü AR-GE yatırımlarıyla gözlemliyoruz.
Türkiye, bir Japonya veya bir Güney Kore niye olmasın? Bu ülke, “ileri teknoloji ihraç eden ülkeler arasında niye yerini almasın!”
2023 yılında, Dünya ihracatı toplam olarak, “23 trilyon 808 milyar dolar…”
Türkiye’nin 2023 yılı ihracatı, “255,8 milyar dolar…” Dünya ihracatında, ülkeler arasında, 29.ncu sırada yerimizi alıyoruz. Çin’in ihracatı (3 trilyon 380 milyar dolar) Avrupa Birliğinin (2 trilyon 659 milyar dolar), ABD’nin, (2 trilyon 19 milyar dolar), Almanya’nın (1 trilyon 688 milyar dolar),
Hollanda’nın (934 milyar 568 milyon dolar), Japonya’nın (717 milyar 315 milyon dolar)
Çin, ABD, Almanya, Hollanda, Japonya gibi beş gelişmiş ülkenin toplam ihracatı (8 trilyon 738 milyar) Dünya toplam ihracatının yüzde 36’larını oluşturuyor… İsterseniz ilk 20 ülkenin ihracatını görelim; İtalya (67 milyar 963 milyon dolar), Fransa (648 milyar 481 milyon dolar), G. Kore (632 milyar 226 milyon dolar), Meksika (593 milyar 012 milyon dolar), Hong Kong (573 milyar 871 milyon dolar),
Kanada (569 milyar 257 milyon dolar), Belçika (562 milyar 439 milyon dolar),
Birleşik Krallık (520 milyar 691 milyon dolar), B.A. E. (487 milyar 778 milyon dolar),
Singapur (476 milyar 252 milyon dolar), Hindistan (432 milyar dolar)
Rusya (432 milyar dolar), İspanya (423 milyar 221 milyon dolar), İsviçre (420 milyar dolar),
Burada bizler, Türkiye’nin hedeflerini artık büyültmesi gerektiğine inanıyoruz.
Hollanda’nın 2019 yılı tarım ürünleri ihracatı, “94,5 milyar Euro…” Hollanda bu ihracat rakamlarıyla, ABD’den sonra, “tarım ihracatında dünyada ikinci sırada yer alıyor!”
Hollanda'nın yüzölçümü, “41 bin 850 km2 Nüfusu ise sadece, “18 milyon civarında…”
Konya İlimizin yüzölçümü ne kadar; “40 bin 841 km2…”Bizim tarımda hedefimiz nedir? 85 milyon insanımızla geliniz birlikte sorgulayalım… Beyin Göçünün sancılarını daha içten duyabiliriz…
Yüreğimizle, ülke gerçeklerine dokunalım!
