CEHALET, İNSANLIĞIN DÜŞMANI
Bedrettin KELEŞTİMUR
Üzerinde titizlikle durmamız gereken bir kavram, Cehalet…'
Şurası bir gerçek ki, 'Cehalet' insanlığın baş belasıdır.
Asırlar öncesinden gelen bir ses, Sokrates 'Sadece bir iyi vardır, bilgi Ve sadece bir kötü vardır, cehalet.
Asrı Saadetten önceki döneme verilen isim nedir? ‘Cahiliye Dönemi'
İlmin, hikmetin, marifetin, iyiliklerin, güzel ahlakın; Bilumum insani değerlerin, 'suç sayıldığı dönem'
O dönemler, 'İnsanlığın karanlık çağı' olarak da isimlendirilir.
Sözlükte Cehalet, 'bilmezlik, bilgisizlik' anlamlarına geliyor.
İlmin ittifak ettiği bir söz vardır; ‘Her kişinin dostu aklıdır; düşmanı da cehaletidir.’
Cehalet öyle bir aymaz ki; Bakara Suresi 18. Ayette şöyle buyrulur; “(Onlar) sağırdırlar (hakkı işitmezler), dilsizdirler (hakkı söylemezler),Kördürler (hakikati görmezler), Bu yüzden onlar (hakka) dönmezler.”
Cehalette, 'kopkoyu bir taassup' vardır. Hz. Ali (ra.), “Cehillerin kalplerini arzular yerinden oynatır, Boş ümitler rehin alır ve tuzaklar avlar.”
Bakara Suresi 67.ayette ne buyruluyor; “Cahillerden olmaktan Allah'a sığınırım”
En’am Suresi 35. Ayette ne buyruluyor; “Öyleyse sakın cahillerden olma!”
Cehalet, 'bütün kötülüklerin anasıdır’
Allah Resulü (sav) buyuruyorlar; “İlmin azalması ve cehaletin ortaya çıkması kıyametin alametlerindendir.”
Cehalet, 'kıyametin alametleri arasında' yer alıyor.
Her zaman usanmadan ve de üşenmeden tekrar ederiz; bu milletin en büyük iki düşmanı var; 'Cehalet ve Yoksulluk…'
Allah Resulü (sav.); “Fakirlik nerdeyse küfür olacaktı!”
Nisa Suresi 17. Ayette şöyle buyrulur; “Allah katında (makbul olan) tevbe, ancak o kimselerin (tevbesi)dir ki,, bilmeyerek günah işlerler, sonra da çok geçmeden tevbe ederler. Allah onların tevbelerini kabul eder. Allah Âlim (hakkıyla bilen)dir, Hakim (her işi hikmetli olan)dır”
İnsanın kendisini bilmesi/ anlaması/ cehaletten dönüşü samimi bir duruşun tecellisidir.
Hadis, “Biz peygamberler topluluğuna, 'İnsanların akıllarının alabileceği oranda konuşmak” emredildi. Akıl, iz 'an, cüzi irade, vicdanın sesi… Bütün bunlar, 'idrak çerçevesidir'
Sözlükte İdrak, 'akıl erdirme, anlama yeteneği, anlayış, kavrayış.’
Ne diyoruz, 'Her insan bir âlemdir… Kınatın cüzü/ özetidir'
Araf Suresi 199 ayette de şöyle buyrulur; “Sen af (veya kolaylık) yolunu benimse, (İslam'a) uygun olanı (örfü) emret ve cahillerden yüz çevir. ‘Cahillerden olma”
İnsanın/ veya insanlığın en büyük korkusudur. Bir yerde, 'adaletsizlik' varsa, o yerde cehaletin hükmünü görürsünüz! Hud Suresi 46. Ayette şöyle buyrulur; “Gerçekten Ben, cahillerden olmayasın diye sana öğüt veriyorum!” Cehalet insana neler yaptırmıyor ki?
“(Yusuf) Dedi ki: 'Sizler, cahiller iken Yusuf'a ve kardeşine neler yaptığınızı biliyor musunuz?' (Yusuf, 89) Cahil bir insan, 'nefsi heveslerinin peşinde koşar’
Cahil bir insan, 'kibirli, gururlu, gönül almayı bilmezler’
Cahil bir insan, 'boş ve yararsız olan sözlerin peşindedir’
Cahil bir insan, 'zorbadır, zalimdir, emanetlere ihanet eder’
Cahil bir insan, ‘egolarının peşindedir’
Cahil insanlar, 'bilgisizliğin kuşatması' içindedirler
Mevlana, 'Cahille girme münakaşaya; Ya sinirini zıplatır tavana ya da yazık olur adabına!”
Kul Nesimi, “Cahile verme sırrını, sır elden gider.”
Fitne ateşini, 'cahil toplumlar yakarlar’
Montaigne, “En büyük cezaevi cahil bir insanın kafasının içidir”
Cahil bir insan sadece kendi vesveseleriyle boğuşmaz; Çevresini de, kendi vesveselerinin ateşine atar… Mevlana, “Cahil olanların merhameti ve lütfu azdır!”
Cehaleti bir bela olarak da yorumlayabiliriz! Firavunlar, Nemrutlar, Ebu Cehiller; ‘Ülkelerinin başına bela olmuşlardır'
Sertliğin, kabalığın, şiddetin olduğu yerde; 'cehalet vardır’
Cehalet, 'mutluluğu kaosa çevirir'
Atatürk, “Cehalet yenilmesi gereken en büyük düşmandır!”
Ecdat, “Cahil adam meyve vermeyen ağaca benzer.”
Terry Neil, “İlim cesaret verir cehalet ise küstahlık”
Bu milletin cesareti, şecaati, irfanı ilimle beslenir… İlimle beslendiği için de, 'adildir, müşfiktir, kadirşinastır’
Asrımıza, küresel güçlere şöyle bir bakınız? Her yanıyla, eylemiyle, 'küstahlık' görürsünüz!
Âşık Veysel, “Cahil insan gül ise de koklama”
Konfüçyüs, “Hiçbir şey eyleme geçen cahillik kadar korkutucu olamaz!”
21. Asır, 'cehaletin eylem halindeki korku resmi'
Ortadoğu'nun son bir asrını nasıl yorumlarsınız?
Albert Camus, “Dünyada her türlü kötülük her zaman cehaletten gelir!”
Goethe, “Cahilliğin eyleme geçişinden daha korkunç bir şey yoktur”
Bütün kavgamız ne olmalıdır?
Asrı, ilmin, sanatın, irfanın, hoşgörünün marifetiyle; 'dönüştürmek'
Ecdat, “Cahil kendisinin düşmanıdır, başkasına nasıl dost olur.”
Bu coğrafyada, 'Yunus'un dili, Mevlana'nın yüreğiyle' sesleneceksiniz
Mevlana, “Cahil insan gülün güzelliğini görmez gider dikenine takılır!”
W. Shakespeare, “Cehalet Allah'ın laneti olduğuna göre bilgi, göklere ulaştırabileceğimiz kanatlardır”
İyilikleri, erdemlikleri, güzellikleri ancak; 'bilgiyle kanatlandırabiliriz’
Ecdat, “Çalıda gül bitmez, cahile söz yetmez.”
Ecdat, “Cahile söz anlatmaktansa, deveye hendek atlatmak iyidir.”
Huzura, güvene, barışa, ışığa çıkan yol, 'bilgeler yoludur'
İlim, hikmet, marifet ekseni üzerinde düşüneceğiz…
Hayatı güzel ahlakla bezeyip donatacağız…
