ELÂZIĞ ETİ KROM…
Bedrettin KELEŞTİMUR
Bir iş adamının kocuşmaları garibime gitti?
“Yarın herkesi kapının önüne koyarım. İş sizin işiniz. Cevap verme bana. Ben sana söz hakkı verince konuşacaksın. Ben burayı sıfır yaparım, yarında Kapıya kilidi vururum. Burası devlette kilitliydi. Para da kazanmıyordu, para da kaybetmiyordu. Ben burayı aldım, bu hale getirdim!”
Çalışanın, ‘konuşma hakkına kadar sınırlama…’ getirilirken, ‘ben ne dersem o olur’ hükümran düşüncesi şiddetli bir kasırgaya dönüşüyordu!
İnancımız, “işçinin alın teri kurumadan hakkını veriniz!” diyor. Millet olarak da, ‘emeği kutsal ve ibadet olarak bilmişiz…’
Elâzığ Alacakaya İlçesinde bulunan Eti Krom A.Ş. işçileri, ‘maaşlarında iyileştirme istiyor’ Bu sebeple de, 01 Temmuz 2024 tarihinden itibaren de, ‘eylemde bulunuyorlar’
İşyeri ne yapıyor, “Şirkete bağlı Kef Maden İşletmesi geçici süre ile aksi karar alınıncaya kadar işletmeyi kapatıyor. Çalışan işçileri ücretsiz izne çıkartıyor.”
Geçtiğimiz günde, işçilerle bir araya gelen işveren, ‘istişare/ veya şura kültüründen tamamen uzak bir tavırla işçisini azarlayıcı bir tarzda hitapta bulunuyorlar!”
Elâzığ Şehrinin 01 Ocak 2024- 30 Haziran 2024 tarihleri arasındaki 6 aylık toplam ihracatı, “144 milyon 239 bin dolar…” olmuş Bu ihracatın takriben yüzde 79’larını madencilik sektörü oluşturuyor. Bu dönem içerisinde maden sektörünün toplam ihracatı, 114 milyon 15 bin dolar…
Şunu da gözlemlemek isterim, Elâzığ’da Maden Sektöründeki ihracatta, bir önceki yıla göre, “yüzde 18’1 oranında bir düşüş var!” Bu düşüş trendi devam eder mi bilemiyoruz!
Elâzığ Şehrine en fazla KATMA DEĞER sağlayan Keban Barajı ile Etikrom AŞ’nin ülke bazındaki ekonomik değeri büyüktür.
Böylesine stratejik öneme sahip bir kurumun başında bulunan bir insanın, ‘çalışanına daha fazla tevazu göstermesi, daha fazla moral vererek tebessüm etmesi gerekirken…’ kullanılan üslup garibimize gitmiştir.
Eti Krom A.Ş.’nin sahibi Ali Rıza Yıldırım, “Elâzığ Alacakaya Krom Madeni kimin?” diyor.
Türkiye’de Elâzığ’ın Alacakaya (Guleman) İlçesinde 1935 yılında krom madeni bulunuyor. 1936 yılına gelindiğinde, ‘Şark Kromları İşletmesi’ kuruluyor. 1977 yılında ise Ferrkrom tesislerinde üretime geçiliyor. Bu işletme 1998 tarihinde Etikrom A.Ş. olarak Eti Holding bünyesinde faaliyet göstermeye başlıyor. Eti Krom, 2004 yılında özelleştirme kapsamında Yıldırım Holding bünyesine katılıyor.
Krom Cevherinin, ‘metalürji, kimya, refraktar ve döküm sanayinde kullanıldığını görüyoruz.’
Metalürji sanayiinde krom cevherinin en önemli kullanım alanı, ‘paslanmaz çelik yapımında kullanılan
ferrokrom üretimidir’ Ferrokrom ise paslanmaz çelik metal ve silah sanayinin çok önemli bir maddesidir.
İlk defa Abdullah Hüsrev Bey (Guleman) tarafından 1935 tarihinde bulunan krom cevherinin işletilmesine 1936 tarihinde başlanıyor. Demek ki, ferrokrom tesislerinin Elâzığ Şehrinde, 88 yıllık bir tarihi geçmişi bulunuyor.
Türkiye Dünya Krom rezervlerinde, Güney Afrika, Kazakistan ve Hindistan’dan sonra dördüncü sırada yer almaktadır. Krom madeni gerçekten Türkiye için de, stratejik bir öneme sahiptir.
Alacakaya’da Yıldırım Holding’in sahibi Ali Rıza Yıldırım’ın işçilerle yaptığı toplantıdaki tavrı karşısında; Elâzığ Ak Partiden, CHP’den, MHP’den, ‘eleştirel anlamda açıklamalar geldi…’
Elâzığ Baro Başkanı da, ‘işçilerin yanında olacaklarını …’ ifade ettiler.
Şehrin duruşu önemlidir. Bu şehir insanının tarih boyunca çağrısında, ‘sağduyu olmuştur’ Arifane bir tavırla eleştirel kültüre belli bir donanım katmasını bilmiştir. Burada da bizler, “Devlet- Millet İşbirliğinden farklı bir düşünceye sahip olamayız…” Şeyh Edebali, “insanı yaşat ki, devlet yaşasın!” sözündeki ilham kaynağını, “Ahilik Kültüründen…” alır.
Esnafta olsak, sanayici de olsak, “bu erdemli kültürü yaşatmalıyız!” Bilge toplum olmak kolay değildir.
Yüksek bir adaleti, güveni, morali, ahlakı ve bilgiyi daha donanımlı bir halde yaşatmalıyız.
Sorumluluklarımız var… Her ferdin bulunduğu konumda kendi ölçeğinde sorumluluğu var… Toplumun bütün katmanlarının bilumum değerler üzerinde sorumlulukları var…
Elbette bizler bardağın boş tarafını da dolu tarafını da yazacağız… Bizim eksiğimiz nedir? Sorgulama Kültürünün eksikliğidir…
Âl-i İmrân Suresi 92.nci ayette şöyle buyrulur; “Sevdiğiniz şeylerden Allah yolunda harcamadıkça iyiliğe asla erişemezsiniz. Her ne harcarsanız Allah onu bilir.”
Anadolu Coğrafyasını şöyle bir dolaşınız. Olmadı mı, ‘gönül coğrafyamızı’ bir geziniz. Ecdadın, ‘yollar, köprüler, hanlar, hamamlar, çeşmeler, bedestenler, mescitler, okullar, hastahaneler vesaire yaptırdıklarını…’ görürsünüz. Bizim medeniyetimiz, “bir vakıf medeniyetidir!” Ecdat yaptığı eseri yaşatmak için bir de vakıf kurmuşlardır.
Âl-i İmrân Suresi 104.ncü ayette de şöyle buyrulur; “İçinizden hayra çağıran, iyiliği emredip kötülüğü meneden bir topluluk bulunsun. İşte onlar kurtuluşa erenlerdir.”
Maşallah, Eti Krom Yıldırım AŞ’yi Türkiye’de bir bakıma iktisadi anlamda zirveye taşıdı. Elâzığ Şehrinin suyunu, havasını, toprağını soluyarak 2004 yılından 2024 yılına gelindiğinde, ‘iktisadi zenginliğinizi katlayarak büyüdünüz!”
Bir sade vatandaş olarak şunu soracağız, “Elâzığ Şehrinde eğitimde, sağlıkta, sporda, kültürde vesaire katkılarınız ne olmuştur?” Gerçekten iz bırakmanızı arzu ederdim. En yakınımızda Acı Badem Hastanesinin sahibi Mehmet Ali Aydınlar, “doğduğu ve büyüdüğü ata yurdu Arapgir İlçesini Eğitimde öyle bir şekilde ihya ettiler ki…” burada, bu köşemizde bu muhterem insanın adını anıyoruz.
“Bitlis Eren Üniversitesi…” bir hayırsever iş adamının ismiyle anılıyor. Buradan kendilerine kalbi alkışlarımızı gönderiyoruz. Elâzığ Şehrinde de, Türkiye’mizde de bunun onlarca, yüzlerce örnekleri olduğunu söylemek isterim…
Gerçekten üzülüyorum! Harput/ Elâzığ Şehri, “insanıyla, İstanbul Beyefendisi…” olarak tanımlanır.
Bizim gönlümüzde yaşattığımız, “Erdemli insandan erdemli toplum/ veya şehir felsefesidir!”
Elâzığ Şehrinin son bir haftadır, ‘gündeminde neler konuşuluyor?’ Bizler ise şehir olarak nerelere koşmak istiyoruz! Daha fazla düşünmeye ihtiyacımız var.
Selam ve Muhabbetle…
