TARİHİ YOLLAR VE SURİYE
Bedrettin KELEŞTİMUR
Geçtiğimiz günlerde bu köşemizde, “Hicaz Demiryolundan…” bahsetmiştik.
Ve Hicaz Demiryolu ile birlikte hafızalarımıza gelen, “Bağdat Demiryoludur!”
21.nci yy’da sıklıkla bahsettiğimiz, ‘enerji hatları…’ Enerji hatlarının geçiş yolları üzerindesiniz!
O bakımdan bizler, “Kafkaslarda bize yakın, Balkanlarda yakın, Basra Körfezi de yakın!” Bu yakınlık, stratejik bir konumdan kaynaklanıyor.
Bu stratejik konum, Anadolu Coğrafyasının önemini bir kat daha artırmaktadır. Anadolu/ veya Küçük Asya için bizler ne diyoruz, “Üç Kıtanın birbirine en fazla yaklaştığı, tarihin medeniyet coğrafyası…”
Her biri anlatılmaya değer, yollar içerisinde; “tarihi Baharat Yolu, İpek Yolu, Tuz Yolu, Kral Yolu, Amber Yolu, Çay ve At Yolu, Bağdat Yolu… “ Bu yollar tâ Uzakdoğu’dan Avrupa’nın içlerine kadar tarih boyunca, ‘medeniyetleri, o medeniyetlerin belli başlı kültür iklimini taşıyan yollardır…’
İnancımız ne diyor, “Seyahat edin sıhhat bulun!” Sizler seyahatte yeni mekânlar, yeni havalar, yeni iklimler, yeni yüzler göreceksiniz… Bu yenilikler, ruhunuza da bir ferahlık verecektir. O sebeple diyoruz ki, ‘evinizde veya sadece bir muhitte oturup ahkâm keseceğinize, ayağınız yere değsin!’
Türkiye’nin gündeminde daha uzun yıllar, Suriye olacaktır. Rahmetli Babaannemin babası Kolağası Mustafa Bey’in Harput’tan Şam’a tayininin çıktığını rahmetli babam bizlere anlatırlardı. Harput ile Halep arasında yoğun bir ticari hareketlilik olduğunu da ailemizde anlatırlardı. Elâzığ- Halep arası 529 km…
7 saat içerisinde Elâzığ’dan Halep’e gidebilirsiniz… Birçok Harput’lu ailenin de, Halep’e yerleştikleri anlatılır. Öyle ki, Halep’te soy ismi “Harputlu olan aileler olduğu bilinmektedir!”
Şunu iyi bilelim, “gidemediğiniz yer sizin değildir!” Lütfen, tarihin köklerine inelim… O tarihi köklerde, öyle yüklü ecdat hatıraları var ki… Bu milletin hafızasının gayet açık ve dinç olması gerekiyor. Basın tarihimiz ile yakından ilgileri olanlar bilirler, 1860 tarihinde, “Vilayet matbaalarının kurulmasıyla birlikte Tuna’dan Halep’e kadar birçok vilayetlerde gazeteler çıkarılmaya başlanmıştır. Halep’te bizler iki Türkçe Gazetenin 1860’lı yıllardan sonra çıkarıldığını biliyoruz!” Düşünelim, 400 yıl boyunca, Irak’ta, Suriye’de, Filistin’de bu milletin hâkimiyeti vardır. Buna sizler, 3 asır boyunca Selçuklu Devletini de birleştirirseniz 9 asır boyunca, ‘bir büyük medeniyet coğrafyası hafızalara gelecektir’
Bu coğrafya ile elbette bu milletin daha güçlü bağlar kurması gerekmez mi? İşte, o bağlar artık asrın ihtiyaçlarıyla şekillenecektir. Bu yazımızda da, “Hicaz Demir Yolundan…” söz edeceğiz.
Hacc Suresi 27.nci ayette şöyle buyrulur, “Bütün insanlara haccı ilân et; gerek yaya olarak, gerek her uzak yoldan binek üzerinde senin huzuruna gelsinler!” İşte sizlere, ‘birleşen yollar’ O yolların inşası inanınız, ‘cami inşaatı kadar elzemdir’ dersem yeridir. Bu yollardan, ‘tarihi yaşayarak/ tarihin o anına dokunarak yürüyelim!’
Bekir Sıtkı Erdoğan’ın, “Uzaktan gelmişim yorgunum hancı…” şiiri bir anda hafızama geldi. Rahmetli Babamız bizlere, “tarihi hanlardan, konaklardan, menzillerden söz ederlerdi!”
Mesela, Elâzığ ilimizin Alacakaya ilçesine bağlı Çakmakkaya Köyü’nde, “Demirkapı Han…” meşhurdur. Demirkapı Hanı’nın, 4. Murat’ın 1638 Bağdat seferi sırasında yapıldığı bilinmektedir. Medeniyetler, ‘kendi kökleri üzerinde yükselirler’ Bir önceki medeniyetin izleri üzerinde yürürseniz, daha güçlü ufuklar sizleri bekler… Bir şiirimizde ne diyoruz, “Tuzak Olur/ Toprak haki, tuz ak olur/ İlim, hikmet göç etti mi?/ Nefis, cana tuzak olur/ Dağda şaki, yolda tuzak olur!” Bizim medeniyetimizin köklerinde, “ilim, hikmet ve marifet vardır!” Geleceğin kurgusunda da, elbette müspet ilimler olacaktır.
Buraya kadar, ‘yollardan bahsettik…’ Bizleri yakınlaştıran, kaynaştıran yollardan bahsettik…
21.asırda, Anadolu Coğrafyasını ön plana çıkaran da, şüphesiz ki, bu topraklar üzerinden geçen/ veya geçmekte olacak, ‘enerji hatlarıdır’
Bakü- Tiflis- Ceyhan Boru Hattı mı dersiniz? Kerkük- Yumurtalık Boru Hattı mı?
Mavi Akım Projesi mi? TANAP Boru Hattı mı?
Suriye ile Türkiye arasında imzalanacak olan, “Deniz Yetki Anlaşması…” Yunanistan’ın inşallah kâbusu olacaktır. “Tarihi Yollar ve Suriye ile Birlikteliğimiz…” inşallah, Ortadoğu’da ‘barışın ve kalıcı bir sulhunda habercisi olur’
Selam ve Muhabbetle
